Άρθρο της Ευγενίας Μαμούγκα
Διαιτολόγου- Διατροφολόγου
Υπεύθυνη Διαιτολογικού τμήματος των Vitaplus Ξάνθης
Τηλ. 2541072666, e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Η νηστεία έχει σίγουρα μεγάλη θρησκευτική αξία, αλλά παράλληλα είναι ευεργετική για την υγεία, όταν γίνεται με ισορροπημένο τρόπο και ποικιλία τροφίμων.

Είναι μία καλή ευκαιρία αποτοξίνωσης του οργανισμού από την κρεατοφαγία και την υπερβολική κατανάλωση άλλων προϊόντων ζωικής προέλευσης.

Συχνά χρησιμοποιείται και σαν εργαλείο για την απώλεια βάρους κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που παρά την αποχή από την κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών και λαδιού δεν καταφέρνουν να χάσουν βάρος. Αυτό οφείλεται τις περισσότερες φορές σε αυξημένη κατανάλωση άλλων τροφίμων υψηλής θερμιδικής αξίας που δεν συμπεριλαμβάνονται στους περιορισμούς της νηστείας. Κατά τη νηστεία μειώνεται σημαντικά η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών (που περιέχεται στα προϊόντα ζωικής προέλευσης), χοληστερόλης και ζωικής πρωτεΐνης, ενώ παράλληλα αυξάνεται η πρόσληψη υδατανθράκων, φυτικών ινών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων.

Η έλλειψη των τροφίμων ζωικής προέλευσης από τη διατροφή και κατά συνέπεια και των κορεσμένων λιπαρών, τα οποία είναι και τα πιο επιβαρυντικά, για τις καρδιαγγειακές παθήσεις και την υψηλή πίεση συμβάλει στην μείωση των τιμών της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, ιδιαίτερα σε αυτούς που οι τιμές τους υπερβαίνουν τις φυσιολογικές.

Μεγάλο πλεονέκτημα της νηστείας θεωρείται και η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες που προέρχονται από τα φρούτα και τα λαχανικά βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου μειώνοντας τον κίνδυνο για δυσκοιλιότητα και εκδήλωσης καρκίνων του παχέος εντέρου.

Μειώνουν την απορρόφηση της χοληστερόλης από το βλεννογόνο του εντέρου, οπότε συμβάλλουν και στην μείωση των τιμών της χοληστερίνης στην κυκλοφορία του αίματος. Επίσης η παρουσία φυτικών ινών σε κάθε γεύμα μειώνει το ρυθμό απορρόφησης της γλυκόζης βοηθώντας στη διατήρηση του επιπέδου σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Η νηστεία αυξάνει την πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών που είναι ευεργετικές για την υγεία. Οι βιταμίνες, τα φλαβονοειδή και καροτινοειδή, το λυκοπένιο είναι μερικές από τις φυτοχημικές ουσίες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες που βοηθούν διάφορα συστήματα του οργανισμού όπως το καρδιαγγειακό σύστημα, μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και βελτιώνουν τις πνευματικές ικανότητες.

Η νηστεία όμως θα πρέπει να γίνεται με ποικιλία τροφίμων και μέτρο στην ποσότητα κατανάλωσης τους για να μην δημιουργηθούν προβλήματα. Θα πρέπει να μην γίνεται υπερκατανάλωση ζυμαρικών, ψωμιού, γλυκών και ελαιολάδου, για να μην αυξηθεί το σωματικό βάρος αλλά και τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Επίσης υπάρχουν νηστίσιμα τρόφιμα τα οποία είναι ιδιαίτερα πλούσια σε λίπη και πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή, όπως για παράδειγμα η ταραμοσαλάτα, οι πίτες, οι ξηροί καρποί, αλλά και ο χαλβάς. Τροφές οι οποίες δεν έχουν πολλές θερμίδες, όπως τα λαχανικά θα πρέπει να μαγειρεύονται με λίγο ελαιόλαδο και να μην τηγανίζονται, γιατί τότε η θερμιδική τους αξία αυξάνεται πολύ.

Ποικιλία και μέτρο πρέπει να υπάρχουν στη νηστεία και για να μην δημιουργηθούν ελλείψεις στον οργανισμό. Αποκλείοντας ζωικά προϊόντα από τη διατροφή είναι πιθανόν να δημιουργηθεί έλλειψη σιδήρου. Τα όσπρια, πολλά λαχανικά και τα δημητριακά είναι τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο αλλά απορροφάται σε μικρές ποσότητες. Η κατανάλωση βιταμίνης C πριν το γεύμα, η οποία βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στα πορτοκάλια ,τα μανταρίνια, τα ακτινίδια και στους χυμούς αυτών των φρούτων, αυξάνει την απορρόφησή του από τον οργανισμό. Επίσης τα θαλασσινά και οι ξηροί καρποί είναι τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο. Δεν είναι όμως μόνο ο σίδηρος επίσης η βιταμίνη Β12 και το φυλλικό οξύ, δυο βιταμίνες που σχετίζονται με την ανάπτυξη των ερυθροκυττάρων, προσλαμβάνονται και αυτές σε μικρές ποσότητες γιατί κατά κύριο λόγο βρίσκονται στα ζωικά τρόφιμα. Τα όσπρια ,τα δημητριακά και τα θαλασσινά αποτελούν καλές πηγές των βιταμινών αυτών και θα πρέπει να καταναλώνονται στην νηστεία για να καλύψουν το κενό του οργανισμού.

Συμπερασματικά η νηστεία είναι μια περίοδος που αν δώσει κάποιος την απαραίτητη προσοχή που χρειάζεται στην διατροφή του θα ωφεληθεί κατά πολύ στην υγεία του και δεν θα έχει προβλήματα από τυχόν ελλείψεις στον οργανισμό του. Θα πρέπει να γίνεται υπεύθυνα και άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας ή έχουν διατροφικές ελλείψεις, γυναίκες που εγκυμονούν ή θηλάζουν, τα παιδιά και οι έφηβοι είναι απαραίτητο να συμβουλευτούν κάποιον διατροφολόγο πριν αρχίσουν νηστεία.